ธรณีสาร รักษาโรค แผลในปาก เหงือกบวม ปวดฟัน

ชื่อวิทยาศาสตร์ Phyllanthus pulcher Wallich ex Muell. Arg.

ชื่อวงศ์ EUPHORBIACEAE

ชื่อภาษาอังกฤษ Tropical leaf-flower

ชื่ออื่น เสนียด, ธรณีสาร(กลาง), กระทืบยอบ(ชุมพร), ก้างปลาดิน, ดอกใต้ใบ

(นครศรีธรรมราช), คดทราย (สงขลา), ก้างปลาแดง, ครีบยอด (สุราษฎร์ธานี),

ก้างปลา(นราธิวาส), มะขามป้อมดิน(เชียงใหม่)

ลักษณะทั่วไป

ธรณีสาร เป็นไม้พุ่มขนาดเล็ก สูง 1-1.5 เมตร เปลือกต้นเรียบ สีน้ำตาล มีรอย

แผลใบชัดเจน ใบ เป็นใบเดี่ยวออกเรียงสลับ ประมาณ 15-30 คู่ รูปรีแกมขอบ

ขนาน กว้าง 0.8-1.3 ซม. ยาว 1.5-2.5 ซม. โคนใบเบี้ยวปลายใบมน ขอบใบเรียบ

หลังใบและท้องใบเรียบ สีเขียว ดอก ดอกแยกเพศอยู่ต้นเดียวกันดอกเพศผู้ออก

เป็นกระจุก ตามซอกใบ กลีบดอกมี 4 กลีบ ดอกเพศเมียออกตามซอกใบในส่วน

ของก้านใบ ดอกห้อยลง กลีบดอกมี 6 กลีบโคนติดกันสีม่วงแดงปลายแหลมปลาย

เป็นสีเขียวขอบจักเป็นฝอย ผล รูปทรงกลม สีน้ำตาลอ่อน

การปลูก

ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด แต่ส่วนมากจะหาเมล็ดไม่เจอ มันเล็กมาก ต้องรอให้เมล็ดหล่นแล้วโตเป็นกล้าอายุประมาณ 3-4 สัปดาห์เสียก่อน จึงค่อยแยกไปลงกระถางภายหลัง

สรรพคุณ

ในเด็ก แก้ไข้ตัวร้อน โรคตาลทราง ขัดเบา เด็กตัวร้อน ๆ เย็น ๆ ไม่ยอมกินนม

คนทั่วไป รักษา แผลในปาก เหงือกบวม ปวดฟัน แก้ไข้ตัวร้อน โรคตาลทราง แก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ ปวดท้องโดยช่วยขับลม แก้ฝี แก้ปวดบวม แก้ผื่นคัน

วิธีการใช้

1. เด็กที่มีอาการไข้ ตัวร้อน หรือโรคตาลทราง หรือเด็กตัวร้อน ๆ เย็น ๆ ไม่ยอมกินนม ใช้ใบธรณีสารมาตำให้ละเอียดแล้วผสมกับพิมเสนพอสมควร แล้วใช้ยานี้กวาดคอ

2. อาการขัดเบาในเด็ก ให้ใช้ต้นฝนทาที่ท้อง

3. พิษฝีอักเสบ ให้ใช้ต้นฝนทา

2. ผู้ใหญ่ที่ท้องอืดท้องเฟ้อ ปวดท้อง ใช้ต้นและรากต้มน้ำกินเป็นยาขับลมได้

3. แก้เหงือกบวม ปวดฟัน แก้ปวดบวมและผื่นคันตามร่างกาย แก้ฝี ให้ใช้ใบตำพอกบริเวณที่เป็น

ความเป็นมงคลของว่านธรณีสารตามคติคนโบราณ

คนโบราณยกให้เป็นไม้มงคลชั้นสูง โดยเชื่อว่าว่านธรณีสารสามารถแผ่อิทธิคุณคุ้มครองอาณาบริเวณนั้นให้รอดพ้นจากมนต์ดำ ความจัญไรได้อย่างสบาย และนิยมเอาใบและก้านมาใช้ประพรมน้ำมนต์เพื่อปัดรังควาญ

ที่มา :

1. อุณมิลิต ว่านธรณีสาร
2. bloggang lindleyi ธรณีสาร
3. ไทยเกษตรศาสตร์ สมุนไพร ธรณีสาร